Yunus Parkları ve Avcılık

Japonya’nın Taiji Koyu, her yıl binlerce yunusun kanıyla boyanıyor. Japon hükümeti, son 10 yılda katlanarak artan kamuoyu tepkisine kulak asmayarak “kültürel faaliyet ve gelenek” adı altında meşrulaştırılmaya çalışılan bu acımasız katliamı sürdürüyor.

Oysa yaklaşık 45 yıldır sürdürülen caniliğin ardında tek bir gerçek var: Esaret endüstrisinin köle olarak yunus parklarında kullanmak üzere talep ettiği yunusları sürülerinden, okyanustan çalmak. Geride kalan yunuslar ise “düşük kar getiren” bir sistemde kedi-köpek maması yapılmak ve restoranlarda balık eti olarak gizlice servis edilmek üzere piyasaya sürülüyor. 

Türkiye ve Taiji bağlantısı 

Yunuslara Özgürlük Platformu olarak elimizde bulunan bir sözleşme kopyasında Antalya’daki bir gösteri merkezinin, 2008 yılında 280 bin Amerikan doları karşılığında doğadan canlı yakalanmış 10 yunusu Taiji Whale Museum adlı esaret merkezinden satın aldığı, tek bir yunusa 28 bin dolar ödediği yazıyor.

Dolayısıyla Taiji’deki katliamın devam etmesine neden olan asıl unsur, yunusların her birini bugün yaklaşık 300 bin dolara satın almaya hazır olan yunus parkı sahipleri. İşletmecilerin müşteri kitlesi ise, bu hayvanların yunus parklarına nasıl ve nereden geldiklerini sorgulamadan yunus gösterilerine bilet alarak ve yunuslarla yüzme programlarına katılarak bu kıyıma dolaylı yoldan ortak olan kitleler. 

Nitekim CITES resmi belgeleri 2005 – 2017 yılları arasında Türkiye’ye toplam 75 yunusun ithal edildiğini, 75 yunusun 34’ünün ise Japonya’nın sürek avıyla ünlü katliam koyu Taiji’den getirildiğini ortaya koyuyor.

CITES belgelerini daha detaylı incelediğimizdiyse, yunus parkı sahiplerinin asılsız beyanlarının aksine, Türkiye’ye ithal edilen yunusların %76’sının (57 birey) doğadan canlı yakalandığını, yalnızca %24’ünün (18 birey) yurtdışında esaret altında dünya getirildiğini biliyoruz.

İster doğadan canlı yakalansın, ister esaret altında dünyaya gelsin hiçbir hayvan turizm, eğlence, tedavi ve hayvan sevgisi adı altında ömür boyu hapse ve işkenceye mahkum edilemez. 

Yunus gösteri ve terapi merkezlerine yönelik talep, şu anda Japonya’nın katliam koyu olarak bilinen Taiji’deki (ve Rusya ve Meksika’daki) yunus avcılığının ve Türkiye dahil dünya çapındaki yunus parklarına yönelik hayvan ticaretinin devam etmesine neden oluyor.

Yunus parkları yasaklanıp kapatılmadıkça, deniz memelisi ithalatına izin verildikçe Türkiye ve TBMM bu kanlı ticareti bizzat beslemeyi sürdürecek.

Dünya çapındaki protestolara ve uluslararası gönüllü gözlemcilerin baskılarına rağmen Taiji’de her yıl Eylül-Nisan ayları arasında gerçekleştirilen sürek avında: 

  • 1 Eylül 2013 tarihinden 22 Ocak 2014’e kadar 1187 yunus Taiki Koyu’na sürüldü. Altı farklı türden yunusun travmatik yöntemlerle sıkıştırıldığı koyda, 618 yunus aile bireylerinin çığlıkları arasında katledildi, 422’si ağır fiziksel ve psikolojik travmalı bir halde okyanusa geri bırakıldı ve 146’sı da binlerce dolara yunus parklarına satılmak üzere canlı yakalandı.
  • 2018-2019 av sezonunda ise Taiji’de gerçekleştirilen 130 sürek avıyla 500 yunus öldürüldü, 180 yunus gösteri merkezlerine satılmak üzere doğasından koparıldı. 

Nadir görülen yavru bir albino yunus ise, 2014’te dünyanın dört bir yanından gelen e-mail ve tweet bombardımanına rağmen annesinden koparılarak Taiji Whale Museum’a nakledildi. Şimdi önünde ömür boyu sürecek olan hapis hayatı var; tıpkı diğerleri gibi…

Nitekim, esarete alındıktan sonraki ilk 1 ay içinde yunusların ölüm oranlarının 6 kat fazla olduğu ve doğada 50 yıl yaşayabilen yunusların esarette en fazla 12 ila 15 yıl yaşadığı, ölüm oranlarının da %60’a ulaştığı biliniyor. Esarette dünyaya gelmiş yunusların %52’sinin ise, 1 yaşını bile dolduramadan hayatını kaybettikleri gözlenmiş durumda.

Şimdi tepki göstermezsek, bireysel ve kitlesel olarak mücadele etmezsek, bu hayvanların hiçbiri yakın gelecekte özgürlüğüne kavuşamayacak.

Yunus parklarına aldığınız her bilet, Rusya, Meksika ve Taiji’deki yunus avcılığını ve ticaretini destekliyor. Bu katliamın bir parçası olmamak için yunus parklarına ve hayvanlarına kullanıldığı, tutsak edildiği hiçbir tesise lütfen gitmeyin.

Bu kirli ticareti sonlandırmak için ne yapabilirsiniz?

* 2021’in ilk çeyreğinde çıkarılması planlanan Hayvan Hakları Kanunu’nda yunus parklarının, hayvanat bahçelerinin ve hayvanlı sirklerin kapatılıp yasaklanması ve hayvanların ömür boyu korunması için #HayvanHapishaneleriYasaklasın etiketini #HayvanHaklarıYasasıHemen ile birlikte sosyal medyada kullanarak hayvan esaretine karşı TBMM’ye seslenmemize yardımcı olabilir, mesajımızı geniş kitlelere ulaştırmamıza destek olabilirsiniz.

* Yunus parklarına gitmeyin, okul gezileri kapsamında çocuklarınızı götürmelerine izin vermeyin.

* Engelli çocukları ve yetişkinleri kaza ve ölüm riskiyle buluşturan, ailelerin umutlarını sömüren, bilim dünyasının, uzman tıp doktorlarının, Tohum Otizm gibi uzman kuruluşların ve Sağlık Bakanlığı’nın kabul etmediği binlerce dolarlık “yunus terapisi” (yunusla terapi, özel çocuklarla yüzme – ÖYP) maskesinin ardındaki yalanları ve ticari çıkarları araştırın.

* Flipper dizisindeki yunusların eski eğitmeni, aktivist ve deniz memelileri uzmanı Richard O’Barry’nin Dolphin Project‘teki mücadelesi ile birlikte Taiji katliamını 2010 yılında dünya kamuoyuna duyuran “The Cove” (Türkçe ismiyle “Koy”) belgeselini mutlaka izleyin, izlettirin.

* Blue Voice, WDC, The Humane Society ve ASPCA gibi önde gelen doğa/hayvan koruma kuruluşları tarafından desteklenen, The Cove’dan çok daha farklı görüntülere ve bilgilere sahip olan “A Fall From Freedom” belgeselini izleyin, izlettirin.

* Doğrudan eylemin okyanustaki tek adresi Sea Shepherd Conservation Society ekibini takip edin.

* Hayvanların kullanıldığı, tutsak edildiği sirk ve hayvanat bahçeleri gibi tesislere, “gösterilere” bilet almayın, katılmayın; hiçbir endüstriye maddi destek vermeyerek ve öncelikle hayvan sömürüsünü hayatınızın her alanından çıkararak, hayvanlara yönelik sistematik zulmün bir parçası olmayı reddedin. Hayvan özgürlüğü aktivizmine katılarak hayvanlar lehine güç birliğine katkıda bulunun, hayvanların doğuştan hakları olan özgür bir yaşama kavuşmalarını sağlamak için elinizden gelenin en iyisini yapın.

* Hayvanların “fırsat” olarak görüldüğü fırsat ve alışveriş sitelerinden satın alma yapmayın, indirim kampanyalarından yararlanmayın; gerekçenizi sosyal ağlardan veya e-posta ile ilgili şirketlere bildirerek üyeliğinizi iptal edin, kampanyanın sonlandırılmasını isteyin. Hayvanların eşya gibi satıldığı, indirim kampanyaları ile pazarlandığı şirketlerden/kurumlardan alışveriş yapmayın; sosyal ağlardan veya e-posta ile tepkinizi mutlaka gösterin.

* Hayvanları ticari meta olarak gören işletmeleri deşifre edin, bize bildirin, ilgili bakanlıklara CİMER üzerinden şikayet edin.

* Maddi menfaatlar uğruna hepimizden gizlenen gerçekleri farklı platformlarda anlatın.

* Hayvan esaretini ve sömürüsünü desteklemediğinizi, nedenleriyle birlikte her fırsatta beyan etmekten çekinmeyin.

* Eylemler, hukuki başvurular ve kamuoyu farkındalığı ile desteklenerek bir bütün olarak ele alınan ilgili imza kampanyalarına adınızı eklemek için beş dakinanızı ayırın; video, fotoğraf ve makaleleri çevrenizdekilerle paylaşın.

* Sosyal ağlarda #taiji #tweet4taiji ve #tweet4dolphins hashtag’leri ile gelişmeleri takip edin, boykota siz de kendi cümlelerinizle destek verin ve ülkenizdeki Japon büyükelçiliklerine, tarihlere dikkat ederek bu bağlantıdaki örnek mektuptan faydalanarak email ve tweet atın. 

Göz yummayın, harekete geçin. Esaretten değil, özgürlükten yana olun.

İlk versiyon: Ocak 2014, Güncelleme: Ağustos 2020 (aşağıdaki bağlantılar güncellenmemiştir)

İmza kampanyaları

1. Annesinden koparılarak Taiji Whale Museum’daki daracık bir havuza kapatılan ve milyon dolarlar karşılığında yunus parklarına satılmayı bekleyen yavru albino yunusun, zaman geçmeden okyanusa geri bırakılmasını talep eden kampanya: http://chn.ge/1eBU4Ed

2. Olimpiyat Komitesi’nin Japonya’nın “Olimpiyat Şehri” statüsünü etik nedenlerle yeniden gözden geçirerek iptal etmesini talep eden kampanya (Change.org): http://chn.ge/1eamZw9

3. Yunus katliamıyla etik değerlerin dışına çıkmakla kalmayıp uluslararası sözleşmeleri de çiğneyen Japonya üzerinde Olimpiyat Komitesi’nin baskı oluşturmasını talep eden ikinci bir kampanya (Causes): http://bit.ly/1aMiLu6

4. Taiji’den yakalanan canlı yunusları dünyanın dört bir yanına havayolu ile taşımaya devam eden Air China’ya yönelik Whale and Dolphin Conservation tarafından açılan kampanya, bu seferlerin iptalini talep ediyor: http://uk.whales.org/campaigns/brutal

5. The Cove filmini hayata geçiren Oceanic Preservation Society ekibinin başlattığı ve yarım milyarın üzerinde kişi tarafından imzalanan kampanya, Taiji’deki soykırımın sonlandırılmasını talep ediyor: http://takepart.com/cove/takeaction

Videolar

Uyarı: Videoların büyük bölümü, tetikleyici şiddet ve vahşet görüntüleri içermektedir.

Benim Bir Dostum Var: BGKO ve PToT filmi ortak yapımı, Yunuslara Özgürlük Platformu içerik ve iletişim desteğiyle 

Taiji’de işkence: Japon balıkçılar, videodaki bu yunusun nefes aldığı deliğe metal kapsül/sopa sokuyor ve acı içinde titreyerek, kendi kanında boğularak ölmesini bekliyorlar.

Hollywood yıldızlarından dünya kamuoyuna çağrı: Jennifer Aniston, Paul Rudd, Woody Harrelson, Ben Stiller, Robin Williams, Courtney Cox, Mariska Hargitay, James Gandolfini, John Leguizamo ve Russell Simmons gibi pek çok sanatçı, okyanuslardan cani yöntemlerle çalınan yunuslar için tüm dünyaya sesleniyor.

Anonymous’tan Japon devlet kurumlarına uyarı

Taiji’de balıkçıların ve yunus parkı sahiplerinin gizlemeye çalıştığı katliamı gözler önüne seren canlı yayın

YouTube’da Yunuslara Özgürlük Platformu

Makale ve Yazılar

Digital Journal: Ric O’Barry: Taiji yunus avı “gelenek” değildir

* Reuters: Japon balıkçılar Batı dünyasının eleştirileri karşısında yunus katliamını gizlemeye çalışıyor

Dolphin Project: Annesinden ayrılan yavru albino yunusun kaderi ne olacak?

National Geographic: Taiji sürek avının değişen ekonomisi

* Discovery: Deniz parklarındaki yunuslar nereden geliyor?

* Whale and Dolphin Conservation – http://uk.whales.org/

* CetaBase (Taiji Sürek Avı İstatisikleri) – http://www.ceta-base.com/drivefisheries.html

Lütfen yunus parklarına gitmeyin ve bu insanlık suçuna destek vermeyin. Unutmayın; yunus parkları, tutsak edilmiş okyanus canlılarına yapılan bir işkence, ayı oynatmaktan farksız çağdışı bir eğlence ve büyük bir insanlık suçudur.